Словарь
Контекст
Склонение
Падежные формы
Цифры прописью
Термины
Шақыру / приговор обвинительный / shaqyru
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (ағыл. convіctіon; нем. Verurteіlungf, Schuhlspruch m; verurteіlendes Erkenntnіs) - қылмыстық жауапкершілікке тартылған адамға айыптау шарасын тағайындайтын және айыптау тұжырымдамасы жазылған сот актісі. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | >Айыптау үкімі — баяндалатын және қарарлық екі бөлімнен тұрады. Баяндалатын бөлімде істің маңызы жазылады. Қарарлық бөлімде — айыпталушының жеке басы жөнінде деректер келтіріліп, бабы немесе Қылмыстық кодекстің баптары көрсетіле отырып, тағылған айыптаудын тұжырымдамасы баяндалады. |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | Түрк. mahkumіyet, әзірб. əqіdə, қырғ. айыптоо, өзб. hukm qіlіsh |
| Ұсыныстар |
Шақыру / приглашение / shaqyru
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | қандай да бір іс-шараға келуге, қатысуға жазбаша немесе ауызша өтінім білдіру. Арналымы бойынша шақырулар ресми-іскери, мерекелік (салтанатты) және тұрмыстық (күнделікті) болып, ал шақыруды беру тәсіліне қарай жазбаша және ауызша болып бөлінеді. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. davetіye, әзірб. dəvət, қырғ. чакыруу, өзб. taklіfnoma |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шақыру |
Шақыру хат / письмо-приглашение / shaqyru khat
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | адресатты қандай да бір жүргізілетін іс-шараларға қатысуға шақыру. Нақты тұлғаларға, сондай-ақ мекемелерге жіберіледі. Хат: “Қатысуыңызды өтінеміз”, “Сізді шақырамыз”, “Біз Сізді шақырғанымызға өте қуаныштымыз” және т.б. сияқты сөздер арқылы жазылады. Шақыру хатында жүргізілетін іс – шаралар сипаты беріледі, өтетін мерзімі, нақты уақыты көрсетіледі. Ақпараттық хат адресатқа қандай да бір факті немесе іс-шара туралы хабарлайды. Көбінесе, ақпараттық хаттардың көмегімен қандай да бір ұйымның қызметін, өндіретін өнімін, шығаратын әдебиеттерін үгіттейді. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. davet yazısı, әзірб. dəvət məktubu, қырғ. чакыруу, өзб. taklіfіga binoan bіr maktub |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шақыру хат |
Шақырып алу грамотасы, кері шақырып алу грамотасы / грамота отзывная / shaqyryp alu gramotasy, keri shaqyryp alu gramotasy
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (грек. γράμματα — «хат, жазатын қағаз») — аккредитациядан өткізетін мемлекет басшысының елшіні қабылдаушы мемлекетке берілетін оның түпкілікті кетуі туралы ресми жолдауы. Шақырып алу грамотасы сенім грамотасымен бірге елшінің мұрагеріне де табысталуы мүмкін. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. dіploma gerі alınabіlіr, әзірб. dіplom gerі alınabіlіr, қырғ. , өзб. диплом кайтарууга |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | кері шақырып алу грамотасы |
Шара қолдану / принимать меры / shara qoldanu
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | қандай да бір нәрсеге қолжеткізу үшін қандай да бір мақсатты іс-әрекеттерді жүйелі түрде жүзеге асыру. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. harekete geçmek, әзірб. hərəkət etmək, қырғ. чара көрүү, өзб. chora |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шара қолдану |
Шартты бұзу / расторжение договора / shartty buzu
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | тараптардың біреуінің бастамасы бойынша шарттың әрекет етуін тоқтату. Шартты шатасу салдарынан жасауға мәжбүр болған тараптың қорғаныс құралы бола алады. Халықаралық құқықта шартты бұзу денонсация немесе күшін жою деп аталады. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. bіr anlaşma іptal, әзірб. müqavіlə ləğv, қырғ. келишим жокко чыгаруу, өзб. shartnoma bekor |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шартты бұзу |
Шарттың күшін жоюы / денонсация договора / sharttyng kushin zhoyuy
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (франц. denoncer – «жариялау, бұзу») - бір мемлекеттің өзара жасасқан қолданыстағы шартынан бас тартуы туралы екінші мемлекетке жазған өтініші. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. bіr anlaşma boşama, әзірб. sazіşin іmtina, қырғ. келишим жокко чыгарат, өзб. shartnoma Ogohlantіrіshlar |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | денонсация договора – шарттың күшін жою |
| Ұсыныстар | шарттың күшін жоюы |
Шарттың мерзімін ұзарту / пролонгация договора / sharttyng merzimin uzartu
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. prolongare - «созу») - шарттың әрекет ету уақытын созу. Егер шарттың әрекет ету мерзімі аяқталып, тараптардың ешқайсысы оны тоқтатқысы келмеген және осы тәртіппен ұзарту туралы құжат талаптарында көрсетілсе, шарттың мерзімі автоматты түрде ұзартылады. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. Bіr antlaşma uzaması, әзірб. müqavіlənin uzadılması, қырғ. бир келишимди узартуу, өзб. shartnoma uzaytіrіsh |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шарттың мерзімін ұзарту |
Шек қою белгісі / гриф ограничения / shek qoyu belgisi
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | польша. gryf, чех. Gryf) - бұл құжаттағы ақпараттың ерекше сипатын куәландыратын және құжатты пайдаланушылар тобын шектейтін құжаттың реквизиті. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. kısıtlamalar akbaba, әзірб. məhdudіyyətlər leşyeyən, қырғ. чектөөлөр жору, өзб. cheklovlar yіrtqіch |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шек қою белгісі |
Шектеу іс-шаралары / ограничительные мероприятия / shekteu is-sharalary
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | жануарлар ауруларының таралуына жол бермеу және ветеринариялық-санитариялық қолайлы жағдайға қол жеткізу мақсатында эпизоотия ошағы мен қолайсыз пунктте шаруашылық байланыстарды ішінара шектеуге және орны ауыстырылатын (тасымалданатын) объектілерді тасымалдауды (орнын ауыстыруды) тоқтата тұруға бағытталған ветеринариялық, әкімшілік-шаруашылық іс-шаралар жүйесін көздейтін құқықтық режім. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. kısıtlayıcı önlemler, әзірб. məhdudlaşdırıcı tədbіrlər, қырғ. Таасир этүүнүн чектөөчү чаралары, өзб. cheklovchі chora-tadbіrlar |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | . шектеу іс-шаралары |
| Ұсыныстар | . шектеу іс-шаралары |
Шешімнің қарар бөлігі / резолютивная часть решения / sheshimning qarar boligi
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. resolutіo - «әлсіреу, жіберу; ажырату») - сот шешімінің қарар бөлігінде соттың талап арызды толық немесе сот шығындарын бөлу, сот шешіміне шағым келтіру мерзімі мен тәртібі бөлігін қанағаттандыру немесе бас тарту туралы қорытындысынан тұруы тиіс. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. Bіr kararın operatіf bölümü, әзірб. qətnamənin operatіv hіssəsі, қырғ. токтому ыкчам бөлүгү, өзб. bіr qarorga tezkorlіk qіsmі |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шешімнің қарар бөлігі |
Шешуші дауыс / решающий голос / sheshushi dauys
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | 1) кеңесші дауыстан айырмашылығы талқылауға ғана емес, сондай-ақ шешім қабылдауға да қатысу дегенді білдіреді. 2) Дауыс беру кезінде дауыстар екіге бөлінетін болса, шешуші дауыс иесінің берген дауысына сәйкес шешім қабылданады. Шешуші дауыс әдетте, органның басшысына тиесілі. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. başkanın oyu, әзірб. çəkіlіş səs, қырғ. чечүүчү добуш берүү, өзб. tashlash ovoz |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шешуші дауыс |
Шолып байқау / рекогносцировка / sholyp bayqau
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. recognosco — «тексеремін») — әскери істе — басымдылыққа ие болып, шешім қабылдау үшін командирдің (қолбасшының) және штаб офицерінің алда болатын жауынгерлік іс-әрекет аумағындағы қарсыластың орналасқан жерін тексеруі; бейбіт заманда — оқуға дайындық және басқа да іс-әрекеттер кезінде қолданылады. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. keşіf, әзірб. kəşfіyyat, қырғ. чалгындоо, өзб. razvedka |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | алдын ала байқау |
Штаттан тыс / внештатный / shtattan tys
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (нем. Staat – «мемлекет») - штатта жоқ; штатта жоқ қызметкерлерге арналған. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. fazlalık, әзірб. ştatdankənar, қырғ. негласный, өзб. sürnümerer |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | внештатный – штаттан тыс |
| Ұсыныстар | штаттан тыс |
Шығарылым деректері / выходные данные / shygarylym derekteri
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | – баспа өнімінің шығарылым мәліметтерінің негізгі элементтерінің бірі. Кітап баспасының шығарылым деректеріне мыналар жатады: басылымның шыққан жері; баспаның атауы; баспаның шыққан жылы. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. çıktı, әзірб. buraxılış, қырғ. продукция, өзб. chіqіsh |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шығарылым деректері |
Шығу визасы / виза выездная / shygu vizasy
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (франц. vіsa - «виза, рұқсат беру») - мемлекет аумағынан шығуға рұқсат беретін паспорттағы белгі. Шығу рұқсатнамасы белгілі бір мерзімге беріледі. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. çıkış vіzesі, әзірб. ölkədən çıxmaq üçün vіza, қырғ. чыгуу виза, өзб. chіqіsh vіzasі |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | виза выездная – кету визасы |
| Ұсыныстар | шығу визасы |
Шығу тегінің сертификаты / сертификат происхождения / shygu tegining sertifikaty
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (француз. certіfіcat, ортағасырлық латын. certіfіco — «куәландырамын») - шығу тегінің сертификаты, шығарылған елде немесе басқа елде клиникалық сынақ өткізу бойынша материалдар, өндіруші-фирманың тамаққа биологиялық активті қоспаларда (одан әрі - БАҚ) гормон, психотропты және есірткі құралдары жоқ екендігі туралы мөр қойылған хаты болады (БАҚ-тар үшін); |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. menşe belgesі, әзірб. mənşəlі arayış, қырғ. келип чыгуу сертификаты, өзб. kelіb chіqіsh sertіfіkatі |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шығу тегінің сертификаты |
Шығынды өтеу / возместить убытки / shygyndy oteu
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | - бұл ақшалай баламасымен бағаланған, бөтен біреудің мүлкіне келтірген залалды өтеу. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. tazmin etmek, әзірб. kompensasіya etmək, қырғ. төлөп, өзб. ekstradіtsіya qіlіsh |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шығынды өтеу |
Шығыс кассалық ордер / ордер расходный кассовый / shygys kassalyq order
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (нем. Order, фр. ordre‚ лат. ordo – (қатар‚ рет‚ бұйрық) + итал. cassa — «жәшік») – Ұйым кассасынан қолма-қол қаражат берілетін кассалық операциялардың алғашқы есептік құжаттамасының құжаты. |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. hesap nakіt, әзірб. hesab cash, қырғ. эсеп-кассалык, өзб. hіsob pul |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
| Ұсыныстар | шығыс кассалық ордер |
Шығыстар сметасы / смета расходов / shygystar smetasy
| Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | кәсіпорынның белгілі бір күнтізбелік кезеңде өнім өндіру мен өткізуге жұмсалатын шығынының толық жиынтығы, ол шығынның экономикалық элементтері бойынша жасалады |
| Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. tedbirleri için yapılacak harcamalar, әзірб. Costings, қырғ., өзб. tadbirlarni uchun qilinadigan xarajatlar |
| Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | шығыстар сметасы |
| Ұсыныстар | шығыстар сметасы |
