Термины

Жалақы сақталмайтын демалыс / отпуск без сохранения заработной платы / zhalaqy saqtalmaytyn demalys

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	Еңбек шарты тараптарының келісімі бойынша қызметкердің өтініші негізінде оған жалақы сақталмайтын демалыс берілуі мүмкін. Жалақы сақталмайтын демалыстың ұзақтығы қызметкер мен жұмыс берушінің арасындағы келісім бойынша айқындалады. Жұмыс беруші: неке тіркелген; бала туылған; жақын туыстары қайтыс болған; еңбек шартында, ұжымдық шартта көзделген өзге де жағдайлар кезінде қызметкердің жазбаша өтініші негізінде күнтізбелік бес күнге дейін жалақы сақталмайтын демалыс беруге міндетті. Білім беру ұйымдарында оқып жүрген қызметкерлерге сынақтар мен емтихандарға дайындалу және оларды тапсыру, зертханалық жұмыстарды орындау, дипломдық жұмысты (жобаны) дайындау және қорғау, әскери оқытылған резервті даярлау бағдарламасынан өту үшін оқу демалыстары беріледі. Оқу демалысына ақы төлеу еңбек шартында, ұжымдық шартта, оқу шартында айқындалады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. ödeme olmadan terk, әзірб. pay olmadan tərk, қырғ. акы калтырүү, өзб. xіsobіdan tark
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жалақы сақталмайтын демалыс

Жалған қол / подделка подписей / zhalgan qol

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	бөтен адамның қандай да бір тұлғаның қолын қоюы. Көптеген елдерде ресми құжаттардағы қолды жалған қоюға тыйым салынған. Мұндай қызмет заңмен қудаланады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. İmzaların sahte, әзірб. іmzaların saxta, қырғ. кол менен жасаганда, өзб. іmzolar soxtalashtіrіlgan
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жалған қол

Жалған құжат / подлинный документ / zhalgan quzhat

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. documentum — «үлгі, куәлік, айғақ») — Жалған жасау (құжаттарды), қызметтік жалғандық жасау (ағылш. forgery (documents); Қылмыстық құқықта - қызметтік жалғандық жасау, яғни мемлекеттік қызметтер атқаруға уәкілетті адамның не оған теңестірілген адамның ресми құжаттарға көрінеу жалған мәліметтерді енгізуі, сол сияқты аталған құжаттарға олардың шын мазмұнын бұрмалайтын түзетулер енгізуі, не көрінеу жалған немесе қолдан жасалған құжаттар беруі, егер бұл әрекеттер өзі немесе басқа адамдар немесе ұйымдар үшін пайда мен артықшылық алу не басқа адамдарға немесе ұйымдарға зиян келтіруді көздесе, мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару мүдделеріне қарсы қылмыс болып табылады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. orіjinal belge, әзірб. orіjinal sənəd, қырғ. баштапкы документ, өзб. orіginal hujjat
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жалған құжат

Жалған неке / брак фиктивный / zhalgan neke

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(грек. γάμος — «неке; алу деген етістіктен туған») - бұл отбасы құру ниетімен емес, азаматтық алу, мемлекеттік немесе муниципалды қызметтердің жеңілдігін алу сияқты өзге мақсаттарға қолжеткізу үшін заңды түрде рәсімделген неке.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. hayalі evlіlіk, әзірб. uydurma nіgah, қырғ. жасалма нике, өзб. soxta nіkoh
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	брак фиктивный – жалған неке
Ұсыныстар	жалған неке

Жалпы бланк / бланк общий / zhalpy blank

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(нем. Blanko) — жалпы бланк хаттардан басқа, кез келген құжат түрін дайындау үшін пайдаланылады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. yaygın bіçіmі, әзірб. ümumі formasıdır, қырғ. жалпы түрү, өзб. umumіy shaklі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жалпы бланк

Жалпы бөлімі / общий отдел / zhalpy bolimi

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	Бұл атқарушы билік органдарындағы және жергілікті өзін-өзі басқарудың атқарушы құрылымдарындағы құжаттармен жұмыс істейтін қызмет. Жалпы бөлімнің құрылымында әрдайым хаттама бөлімі, хаттар тобы, қабылдау бөлімі құрылады. Бұл құрылымдық бөлімшелердің болуын қызмет, басқару рәсімдерінің, шешім қабылдау тәртібінің және осы ұйымдардағы құжаттау ерекшелігімен түсіндіруге болады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. genel hіzmet, әзірб. general xіdmət, қырғ. жалпы кызматы, өзб. umumіy xіzmat
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жалпы бөлімі

Жалпы нөмірлеу / валовая нумерация / zhalpy nomirleu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. numeratіo, от numerus – «сан, саны») - негізі қаланған күннен бастап сериялық басылымның бірыңғай реттік нөмірі. Ағымдағы нөмірден кейін жақшаның ішіне жазылады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. brüt numaralandırma, әзірб. ümumі sayı, қырғ. жалпы саны, өзб. yalpі raqamlashі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жалпы нөмірлеу

Жария ету / разглашение / zhariya etu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	рұқсат етілмеген тұлғалардың қасақана немесе абайсыз әрекеттер нәтижесінде құпия мәліметтерден хабардар болуы.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. іfşa, әзірб. açıqlanması, қырғ. ачылыш, өзб. oshkor etіsh
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жария ету

Жарнама таратушы / рекламораспространитель / zharnama taratushy

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. reclamatіo — «аты шулы наразылық, мақұлдамау») — жарнаманы жарнама тасымалдаушылары арқылы таратуды жүзеге асыратын жарнама нарығындағы нарықты құрайтын субъект.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. reklam, әзірб. reklam, қырғ. жарнактар, өзб. reklama
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жарнама таратушы

Жартылай жазу / полуустав / zhartylay zhazu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	ежелгі грек және славян қолжазбаларындағы жазу, жарғы мен шапшаң жазу арасындағы орташа бірдеңе.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. Yarı uncіal, әзірб. yarı heyvanat aləminin qədіm unіkal, қырғ. жарым-uncіal, өзб. yarіm bosh
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	жартылай жазу