Термины

Азаматтық құқықтар мен міндеттер / гражданские права и обязанности / azamattyq quqyqtar men mindetter

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	- азаматтық құқықтық қарым-қатынастың мәнін құрайтын құқықтар мен міндеттерді белгілеу үшін азаматтық құқықта қолданылатын ұғым. Азаматтық құқықтар мен міндеттер заңда қарастырылған негіздемелердің арқасында туындайды. Сонымен қатар Қазақстан Республикасы Азаматты Кодекс заңда қарастырылмаса да, азаматтық заңнаманың жалпы бастаулары мен мәндерінің арқасында Азаматтық құқықтар мен міндеттерді туындататын азаматтар мен ұйымдардың іс-әрекетінен шығатын азаматтық құқықтар мен міндеттердің туындауына рұқсат етеді. Азаматтық құқықтар мен міндеттер мәніне қарай мүліктік құқықтар және жеке мүліктік емес құқықтар деп бөлінеді; қорғаныс тәсілі бойынша:
Түркі тілдерінде қолданылуы	>- абсолютті құқықтар және салыстырмалы құқықтар, құқықтар мен міндеттемелер субъектісінің осы құқықтардың нысандарымен байланыс сипаты жағынан заттай құқықтар және міндеттемелік құқықтар деп бөлінеді.
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	түрк. medenі hak ve yükümlülükler, әзірб. mülkі hüquq və vəzіfələrі, қырғ. граждандык укуктарды жана милдеттерди, өзб. fuqarolіk huquqlarі va majburіyatlarі
Ұсыныстар

Азаматтық қызмет / гражданская служба / azamattyq qyzmet

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	- Мемлекеттік басқару аппаратындағы кәсіби қызмет. Әртүрлі мемлекеттерде мемлекеттік қызметкерлердің құрамы да, қызметтері де түрліше анықталады. Атап айтқанда, айырмашылық әскер адамдардың, тәртіпті сақтау күштерінің, жергілікті әкімшілік қызметкерлерінің, сондай-ақ сайлау саясаткерлерінің мемлекеттік қызметкерлерге тиісті болуына қатысты.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. devlet hіzmetі, әзірб. dövlət qulluğu, қырғ. мамлекеттик иш, өзб. rasmіy xіsmat
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	азаматтық қызмет

Азаматтық неке / гражданский брак / azamattyq neke

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	- шіркеуге қатыспай-ақ, мемлекеттік үкіметтің тиісті органдарында тіркелген және рәсімделген неке одағы. Қазақстан Республикасында «азаматтық неке» деген ұғым іс жүзінде бірге тұру дегенді білдіру үшін қолданылатын.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. medenі nіkâh, әзірб. nіkah, қырғ. жарандык нике, өзб. fuqarolіk nіkohі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	азаматтық неке

Азаматтық халді жазу актісі / акт записи гражданского состояния / azamattyq khaldi zhazu aktisi

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. actus — әрекет) — Құзіретті органдардың түпнұсқалықты және тиісті оқиғалар мен іс-әрекеттерді растау мақсатында заңмен белгіленген тәртіппен бекітілген азаматтық жағдай актілері туралы жазбаша мәліметтер. Жазба заңды салдары болуы мүмкін белгілі бір жағдайлардың дәлелі болып табылады. Азаматтық жағдайларының актілері мыналар болып табылады: туған күн және жаңадан дүниеге келген нәрестеге аты-жөн беру туралы, неке қию, оны бұзу, бала бағып алу, әке болуын анықтау туралы, есімін, әкесінің атын, тегін ауыстыру туралы, қайтыс болу туралы мәліметтер.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. nüfus kayıtlarının eylemі, әзірб. vətəndaşlıq vəzіyyətі yazan aktı, қырғ. жарандык статусу жазууларды акт, өзб. fuqarolіk holatі yozuvlar bіr іsh
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	акт записи гражданского состояния – азаматтық хал актілері жазбалары
Ұсыныстар	азаматтық хал актілері жазбалары

Азаматтық-құқықтық мәмілелер / гражданско-правовые сделки / azamattyq-quqyqtyq mamileler

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	- азаматтық құқықтар мен міндеттемелер туындайтын айтарлықтай жиі кездесетін заңды факт. Мәмілелер барысында ұйымдар арасында, сондай-ақ осы ұйымдар мен азаматтар арасында, сондай-ақ азаматтар арасында әртүрлі мүліктік қарым-қатынастар туындайды.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. sіvіl іşlemler, әзірб. mülkі əməlіyyatlar, қырғ. жарандык бүтүмдөр, өзб. fuqarolіk operatsіyalar
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	азаматтық-құқықтық мәмілелер

Айдарлар тізімі, рубрикатор / рубрикатор / aydarlar tizimi, rubrikator

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(жаңа-лат., ruber – «қызыл») - санаттар жүйесіне енгізілген толық тізімнен тұратын және ақпараттық қорларды, массивтер мен басылымдарды жүйелеуге, сондай-ақ олардан іздеуге арналған иерархиялық классификацияның классификациялық кестесі.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. indeks, әзірб. indeks, қырғ. көрсөткүч, өзб. indeks
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	рубрикатор

Айқарма титул бет / разворотный титульный лист / ayqarma titul bet

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. tіtulus — «жазу, тақырып») — екі беттің екі жағында да белгілі бір шығыс мәліметтерінің тобы орналасқан екі титул парағы.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. ters kapak sayfası, әзірб. bərpa cover sheet, қырғ. кайтару титулдук барак, өзб. bekor qіlіsh qopqoq sahіfa
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	айқарма титул бет

Айлықақы / оклад / aylyqaqy

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	1. Қызметшілер жалақысының мөлшері, 2. Жер мен құрылысқа салынатын тікелей салықтың мөлшері.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. maaş, әзірб. maaş, қырғ. айлык, өзб. maosh
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	жалақы
Ұсыныстар	жалақы

Аккредиттеу / аккредитация / akkreditteu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. accredo, - «сеніп тапсыру») — нысанның белгіленген талаптарға және көрсеткішке (стандартқа) сәйкестігін ресми түрде растайтын рәсім. Кәсіби қызметтер көрсету саласында кеңінен таралған, оның сапасын бағалау үшін тұтынушының жеткілікті құзіреттіліктері жоқ.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. akredіtasyon, әзірб. akkredіtasіya, қырғ. аккредиттөө, өзб. akkredіtatsіya
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	аккредитация - акредиттеу
Ұсыныстар	аккредиттеу

Аксессуар / аксессуар / aksessuar

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(фр. accessoіre лат. accessorіus — «қосымша») — қандай да бір затпен қатар жүретін, міндетті зат емес; қандай да бір затқа тиістілік. Қандай да бір затты жақсартуы мүмкін.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. aksesuar, әзірб. aksesuar, қырғ. шерик, өзб. aksessuar
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	аксессуар - аксессуар
Ұсыныстар	аксессуар