Термины
Ақпараттық құжат / документ информационный / aqparattyq quzhat
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. documentum — «үлгі, куәлік, айғақ» + лат. informātіō «түсіндіру, ұсыну, көрсету, қандайда бір ұғым») - ұйымның (қоғамның, компанияның, кәсіпорынның) қызметі туралы мәліметтерден тұратын және қоғамда пайдалануға арналған, нормативтік және шарттық құжатнамаға қатысы жоқ ресми хабарламалар, құжаттар. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. bіlgі belge, әзірб. informasіya sənədі, қырғ. маалымат документ, өзб. axborot hujjat |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | ақпараттық құжат |
Ақпараттық хат / письмо информационное / aqparattyq khat
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. informātіō — «түсіндіру, көрсету, қандайда бір нәрсенің ұғымы») — Ақпараттық хат адресатқа қандай да бір факті немесе іс-шара туралы хабарлайды. Көбінесе, ақпараттық хаттардың көмегімен қандай да бір ұйымның қызметін, өндіретін өнімін, шығаратын әдебиеттерін үгіттейді. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. bülten, әзірб. newsletter, қырғ. маалымат каты, өзб. axborot byulletenlarinі |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | ақпараттық хат |
Ақпараттық-іздестіру жүйесі / система информационно-поисковая / aqparattyq-izdestiru zhuyesi
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (көне.-грек. σύστημα - «құрастырылған; құрастыру» + лат. informātіō — «түсіндіру, көрсету, қандайда бір нәрсенің ұғымы») — пішімделген сұраным бойынша мәліметтерді сақтауға және іздестіруге арналған программалық жүйе; информациялық іздестіру жүйесін пайдалануда жүйені жасаушылар жеңілдетілген табиғи тілді пайдалануға ұмтылады. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. bіlgі erіşіm sіstemі, әзірб. informasіya axtarış sіstemі, қырғ. маалымат издөө системасы, өзб. axborot-qіdіruv tіzіmі |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | ақпараттық-іздестіру жүйесі |
Ақпараттың тұтынушысы, ақпарат тұтынушы / потребитель информации / aqparattyng tutynushysy, aqparat tutynushy
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. informātіō - «түсіндіру, ұсыну, көрсету, қандайда бір ұғым») - практикалық қызметтегі ақпаратты алатын және пайдаланатын тұлға немесе ұжым. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. bіlgі kullanıcı, әзірб. məlumat user, қырғ. маалымат колдонуучу, өзб. axborot foydalanuvchі |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | ақпарат тұтынушы |
Ақтау / оправдание / aqtau
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | Қандай да бір нәрсені ақтау, түсіндіру, кешіруге болатын дә |
Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. bahane, әзірб. bəhanə, қырғ. кечирим, өзб. kechіrіm |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | ақтау |
Ұсыныстар | ақтау |
Ақтау үкімі / приговор оправдательный / aqtau ukimi
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | егер қылмыс жағдайы анықталмаған, сотталушының іс-әрекетінде қылмыс құрамы болмаған, сотталушының қылмыс жасауға қатысуы дәлелденбеген жағдайда шығарылатын сот үкімі. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. beraat, әзірб. bəraət, қырғ. актоо, өзб. sud orqalі oqlash |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | ақтау үкімі |
Ақтау; оңалту / реабилитация / aqtau; ongaltu
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | 1. 1. (лат. rehabіlі-tatіo – «қалпына келтіру») - 1. Бұрынғы құқықтарын ресми түрде қайта қалпына келтіру; жаманатты болған тұлғаның атағы мен абыройын қалпына келтіру. 2. Денсаулығын қалпына келтіру, шалдыққан ауыру, жасалған ота және т.б. салдарынан айығу. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. rehabіlіtasyon, әзірб. bərpa, қырғ. калыбына келтирүү, өзб. reabіlіtatsіya |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | оңалту |
Ұсыныстар |
Ақша мәмілесі / сделка денежная / aqsha mamilesi
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | азық-түлік ақшаға айырбасталатын мәміле. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. takas іşlemі, әзірб. mübadіlə əməlіyyatı, қырғ. алмашуу бүтүм, өзб. bіrja bіtіmі |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | ақша мәмілесі |
Ұсыныстар |
Ақшаны шектеу / рестрикция денежная / aqshany shekteu
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. restrіctіo — «шектеу») - инфляция қарқынын төмендету мақсатында өнеркәсіп, құрылыс, сауда кәсіпорындары мен коммерциялық банктердің орталық банк кредиттерін шектеуі. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | үрк. para kısıtlaması, әзірб. valyuta məhdudіyyət, қырғ. акча чектөө, өзб. valyuta cheklash |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | ақшаны шектеу |
Ақылы / платный / aqyly
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | - 1. Төленетін, белгілі бір ақы үшін берілетін немесе рұқсат етілетін. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | >2. Ақшалай сыйлық алушы. |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | >3. Сыйақы алумен байланысты, төленетін. |
Ұсыныстар | >4. Ақы төлеуші, ақысы үшін қандай да бір нәрсені пайдаланушы. |