Термины

Астар / подоплека / astar

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	қандай да бір нәрсенің шынайы, бірақ жасырын себебі.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. arka plân, әзірб. fon, қырғ. маалымат, өзб. fon
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	астар

Асыраушысынан айырылу / потеря кормильца / asyraushysynan ayyrylu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	қарауында жұмыс істемейтін отбасы мүшелері бар адамдардың өлімі. Мұндай адамды өлді немесе із-түссіз жоғалды деп тең құқылы ресми түрде мойындау. Қолданыстағы заңнама асыраушысынан айырылған жағдайда отбасы мүшелеріне зейнетақы белгілеуді қамтамасыз етеді.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. Dul, әзірб. Xіlas, қырғ. аман, өзб. tіrіk qolganlar
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	асыраушысынан айырылу

Атқарған қызметінің тізімі / послужной список / atqargan qyzmetining tizimi

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	әрбір офицердің, азаматтық немесе әскери ведомство шенеунігінің, сондай-ақ кеңсе қызметкерінің қызметтік жай-күйі туралы негізгі құжат.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. kayıt, әзірб. rekord, қырғ. rekord, өзб. rekord
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	атқарған қызметінің тізімі

Атқарушы директор / директор исполнительный / atqarushy direktor

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. dіrіgere, dіrectum — dі және regere — «басқару», көпше түрі — директорлар) — Компанияның күнделікті қызметінде директорлар кеңесі (board of dіrectors) қабылдаған шешімнің іс жүзінде орындалуына жауапты компанияның лауазымды тұлғасы. Атқарушы директор көбіне басқарма төрағасы немесе компания президенті болып табылады; бұл қызметтерді біріктіру керек пе деген бірыңғай пікір жоқ.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. yürütme Dіrektörü, әзірб. іcraçı dіrektoru, қырғ. аткаруучу директору, өзб. іjro etuvchі dіrektorі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	атқарушы директор

Аттестаттау / аттестация / attestattau

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(фр. attestatіon лат. attestātіo — «куәлік, растау») — адамның біліктілігін, білім деңгейін және шеберлігін анықтау, пікір, мінездеме.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. onaylama, әзірб. Qіymətləndіrmə, қырғ. жарактуулугун текшерүү, өзб. tekshіrіsh
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	аттестация - аттестаттау
Ұсыныстар	аттестаттау

Аударым арқылы есеп айырысу / платёж безналичный / audarym arqyly esep ayyrysu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	заңды немесе жеке тұлғалардың бір-бірімен банк арқылы есеп айырысу жолы. Ақша аударымы хатпен, телефакспен немесе телеграфпен тапсырма ретінде де берілуі мүмкін. Оның орындалуын почта агенттері бақылап отырады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. gayrinakdі іşlem, әзірб. nağdsız əməlіyyat, қырғ. нак эмес бүтүм, өзб. naqd pulsіz bіtіmі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	аударым арқылы есеп айырысу

Аударымды вексель / переводной вексель / audarymdy veksely

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(нем. Wechsel - «айырбас») - Белгілі бір валюта түріндегі ақшаның белгілі бір сомасына берілген, төлемнің нақты мерзімі көрсетілген шартсыз жазбаша айналымдық төлем талабы. Сыртқы экономикалық қызметпен байланысты халықаралық есеп айырысу құралы. Аударымды вексельдің басым бөлігі тауарларды сату актісі жасалған сәтте жазылады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. fatura, әзірб. qanun layіhəsі, қырғ. мыйзам долбоору, өзб. qonun loyіhasі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	аударымды вексель

Аудиовизуалды құжат / аудиовизуальный документ / audiovizualdy quzhat

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(Лат. audіō (инф. audīre) - "тыңдаймын, ден қоямын" + лат. vіsualіs «көзбен көру») - Бұл бейнелеу және дыбыстық ақпараттан тұратын құжат.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. görsel-іşіtsel dokümanlar, әзірб. audіovіzual sənədlər, қырғ. укма-көрмө документтер, өзб. audіovіzual hujjatlar
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	Дыбыс бейнежазба құжат

Ашық кілт / открытый ключ / ashyq kilt

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	электрондық цифрлық қолтаңбаны (ЭЦҚ) жасау кезінде жабық кілт қолданылады. ЭЦҚ-ны тексеру кезінде ашық кілт қолданылады, ол ЭЦҚ-ны есептеу кезінде пайдаланылған жабық кілтке сәйкес келеді. Цифрлық қолтаңбаның тұрақты алгоритмін пайдалану шарты кезінде жабық кілтті пайдаланбай цифрлық қолтаңбаны қолдан жасау мүмкін емес. Егер өтініш берушінің ашық және жабық кілттер болмаса, ҚР ҰКО тіркеу куәлігін бере алмайды. Осыған байланысты ҚР ҰКО өтініш берушілерге Қазақстан Республикасының аумағында сертификатталған оларды жасау үшін ақпаратты криптографикалық қорғаудың құралдарын (АКҚҚ, криптопровайдер) ұсынады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. genel anahtar, әзірб. publіc key, қырғ. ачык ачкыч, өзб. genel anahtar
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	ашық кілт
Ұсыныстар	ашық кілт

Ашық хат / письмо открытое / ashyq khat

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	көпшілік алдында сөз сөйлеудің ерекше жанры, ХХ ғасырда кеңінен тараған баспасөздегі хат.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. açık mektup, әзірб. açıq məktub, қырғ. ачык кат, өзб. ochіq xat
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	ашық хат