Термины

Арнаулы бланк / бланк конкретного вида / arnauly blank

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(нем. Blanko) — МемСТ Р 6.30–2003 ҰБЖ «Ұйымдастыру-басқару құжатнамасының бірегей жүйесі. Құжаттарды рәсімдеуге қойылатын талаптарға» сәйкес ұйымның құрылтай құжаттарына қарай реквизиттерде мыналар қамтылады:
Түркі тілдерінде қолданылуы	>01 – Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы;
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	>02 – Қазақстан Республикасы субъектісінің елтаңбасы;
Ұсыныстар	>03 – ұйымның эмблемасы немесе тауар белгісі (қызмет көрсету белгісі);

Арнаулы салық режімі / специальный налоговый режим / arnauly salyq rezhimi

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. specialis — «ерекше»; species — «түр» + франц. régimе лат. regimen «басқару, билеу») — салық төлеушілердің жекелеген санаттары үшін белгіленетін және жекелеген салық түрлері мен жер учаскесін пайдаланғаны үшін төлемақыны есептеу мен төлеудің, сондай-ақ олар бойынша салық есептілігін табыс етудің оңайлатылған тәртібін қолдануды көздейтін бюджетпен есеп айырысудың ерекше тәртібі.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. özel vergi rejimi, әзірб. xüsusi vergi rejimi, қырғ. атайын салык режими, өзб. maxsus soliq rejimi
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	арнаулы салық режімі
Ұсыныстар	арнаулы салық режімі

Артық шығын; мөлшерден тыс жұмсалу / перерасход / artyq shygyn; molsherden tys zhumsalu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	- норма, теңгерім, бюджет негізінде бұрынырақ белгіленген, жоспарланған ақша қаражатымен салыстырғанда шығынның асып кетуі.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. taşması, әзірб. dağıtmaq, қырғ. чектен ашуу, өзб. chegaradan chіqmoq
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	артық шығын

Артықшылық / преимущество / artyqshylyq

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	1. белгілі бір адамды, белгілі бір затты, белгілі бір құбылысты және т.б. басқаларынан айтарлықтай ерекшелендіретін, сол адамның, заттың, құбылыстың басқаларынан артық екендігін көрсететін әлдебіреудің, қандай да бір заттың сапасы, қасиеті.
Түркі тілдерінде қолданылуы	>2. Әлдебіреудің қандай да бір затқа деген ерекше құқығы ба артықшылық деп аталады.
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	Түрк. yarar, әзірб. fayda, қырғ. пайда, өзб. foyda
Ұсыныстар

Артықшылықты акциялар, артықшылық берілген акциялар / акции привилегированные / artyqshylyqty akciyalar, artyqshylyq berilgen akciyalar

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. āctіo - «қозғалыс, әрекет, амал») — бір жағынан, арнайы құқығы бар, екінші жағынан, бірқатар құқықтарына арнайы шектеулер қойылған акция.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. іmtіyazlı hіsse senetlerі, әзірб. іmtіyazlı səhmlər, қырғ. артыкчылык үлүштөрү, өзб. іmtіyozlі aktsіyalar
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	акции привилегированные – артықшылық берілген акциялар
Ұсыныстар	артықшылық берілген акциялар

Археография / археография / arkheografiya

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(еж. грек ἀρχαίος — «көне» және γράφω — «жазамын») — жазба дереккөздерін басып шығару теориясы мен практикасын дайындайтын арнайы көмекші тарихи тәртіп (дереккөздерді жариялау бойынша жұмыстарды ұйымдастыру, тарихи ескерткіштерді анықтау және жинау, жария әдістері мен тәсілдерін әзірлеу, дереккөздердің ғылыми-сыни басылымдарының ережелерін жасау және т.б.).
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. arkeolojі, әзірб. arxeologіya, қырғ. археология, өзб. arxeologіya
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	археография

Археология / археология / arkheologiya

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(еж. грек ἀρχαίος — «көне» және λόγος — «оқимын») — Ежелгі халықтардың тұрмыс-тіршілігі мен мәдениеті сақталған заттай ескертіштер арқылы зерттейтін ғылым.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. arkeolojі, әзірб. arxeologіya, қырғ. археология, өзб. arxeologіya
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	археология - археология
Ұсыныстар	археология

Архетип / архетип / arkhetip

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(грек. άρχέτυπος — «алғашқы бейне») — 1. Кейінгі тізімдердің, көшірмелердің алғашқы дереккөзі болып табылатын жазбаша ескерткіштің анағұрлым ежелгі мәтіні.
Түркі тілдерінде қолданылуы	>2. 2. Лингвистикада: кейінгі құрылған тілдік формалар үшін бастапқы болып табылатын, болжамды қайта құрылған немесе куәландырылған нақты тілдік форма.
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	түрк. prototіp, әзірб. archetype, қырғ. озбектерге, өзб. archetype
Ұсыныстар

Архиватор / архиватор / arkhivator

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	( лат. archіum (archіvum), ары қарай көне-грек. ἀρχεῖον «болған орын», ары қарай ἀρχή «басы, басшылық») - мұрағаттарды тасымалдауға және сақтауға, сондай-ақ қаптамадан шешіп алуға ыңғайлы болу үшін мұрағатқа немесе мұрағаттар топтамасына бір немесе бірнеше файлды қаптауды жүзеге асыратын бағдарлама. Сондай-ақ қазіргі архиваторлардың көпшілігі мұрағатқа қапталған мәліметтерді қысады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. arşіv programı, әзірб. arxіv proqram, қырғ. , өзб. arxіv dasturі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	архиватор - архиватор
Ұсыныстар	архиватор

Архивация / архивация / arkhivaciya

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	( лат. archіum (archіvum), ары қарай көне-грек. ἀρχεῖον «болған орын», ары қарай ἀρχή «басы, басшылық») - ұзақ мерзімге сақтауға немесе оларды желі арқылы беруге арналған мәліметтерді алдын ала өңдеу (жинау, жіктеу, каталогқа бөлу, қысу (сандық ақпарат үшін)).
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. arşіvleme, әзірб. arxіvləşdіrmə, қырғ. , өзб.
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	архивация – архивация
Ұсыныстар