Термины

Істі алдын ала дайындау / предварительная подготовка дела / isti aldyn ala dayyndau

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	істі мән-жайы бойынша талқылаудың алдында болатын азаматтық процесс кезеңі. Істі алдын ала дайындау барысында судья процестің пайда болуының және дамуының процессуалды алғышарттарының бар-жоқтығын тексереді, іс бойынша қандай айғақтардың қажет екенін анықтайды, іс алғашқы сот отырысында-ақ мән-жай бойынша шешілуі үшін айғақтардың уақытында жиналуы үшін шаралар қабылдайды. Істі алдын ала дайындау институты 1929 ж. істі шешуді жылдамдату мақсатында енгізілді; бұл істі мән-жайы бойынша шешу үшін бір емес, бірнеше отырыс қажет болатын айғақ материалдарын жинау тәртібін белгілеу үшін құрылған. Істің соттарда қарастырылу мерзімін қысқартумен қатар істі алдын ала дайындаудың жинаған айғақтардың толықтығын қамтамасыз етуде, демек, істің мән-жайын жан-жақты тексеруді қамтамасыз етуде маңызы орасан зор.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. іş ön hazırlık, әзірб. bіznes іlkin hazırlanması, қырғ. бизнестин алдын ала даярдоо, өзб. bіznes dastlabkі tayyorlash
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	істі алдын ала дайындау

Істі сотта қарау / разбирательство судебное / isti sotta qarau

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	алдын ала тергеуден және істі сотта қарауды белгілегеннен кейін болатын қылмыстық процесс кезеңі. Сот талқылауы дегеніміз қылмыстық істі бірінші инстанциядағы сот отырысында қарастыру. Сот талқылауы нәтижесінде ғана сотталушыға қылмыс жасады деген айып тағылып, қылмыстық жазаға тартылуы мүмкін немесе кінәсіз деп мойындалып, ақталуы мүмкін. Тұлғаны кінәлі деп тану және оны жазалау шарасын белгілеу немесе кінәсіз деп ақтау туралы сот шешімі үкімде жазылады.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. deneme, әзірб. sınaq, қырғ. соттук териштирүү, өзб. sinov
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	Сот талқылауы

Ішкі комиссия / подкомиссия / ishki komissiya

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	( лат. commіssіo - «жарыс; біріктіру») - белгілі бір арнайы мақсат үшін бөлінген комиссияның бір бөлігі.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. alt komіsyon, әзірб. subcommіssіon, қырғ. подкомитеттин, өзб. subcommіssіon
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	кіші комиссия
Ұсыныстар	ішкі комиссия

Ішкі құжат / внутренний документ / ishki quzhat

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. documentum — «үлгі, куәлік, айғақ») - бұл дайындаған ұйым шекарасынан шықпайтын ресми құжат.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. іç belge, әзірб. Daxіlі sənəd, қырғ. ички документ, өзб. іchkі hujjat
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	ішкі құжат

Ішкі құжат / документ внутренний / ishki quzhat

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(лат. documentum — «үлгі, куәлік, айғақ») - жасалған мекемеде пайдалануға арналған құжат.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. іç belge, әзірб. daxіlі sənəd, қырғ. ички документ, өзб. іchkі hujjat
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	ішкі құжат

Кадр резерві / резерв кадровый / kadr rezervi

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(франц. réserve - «үнемделген, қор» + франц. cadre «жиектеме, жиек; жеке құрам») - басқару қызметін жүзеге асыратын және белгілі бір дәрежелі қызмет ұсынатын талаптарға жауап беретін, сондай-ақ іріктеуден өткен, мақсатты түрде жүйелі біліктілік дайындықтан өткен мамандар мен басшылардың тобы
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. personel rezerv, әзірб. kadr ehtіyat, қырғ. кадрлардын, өзб. xodіmlar zaxіra
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	кадр резерві

Кадрлар даярлау / подготовка кадров / kadrlar dayarlau

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(франц. cadre - «жиектеме, жиек; жеке құрам») - қажетті кәсіп немесе мамандық алуға бағытталған өндірістік-техникалық оқу.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. personel eğіtіmі, әзірб. kadr hazırlığı, қырғ. кадрларды даярдоо, өзб. kadrlar tayyorlash
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	кадрлар даярлау

Кадрларды іріктеу / подбор кадров / kadrlardy irikteu

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(франц. cadre - «жиектеме, жиек; жеке құрам») - қызметке үміткер білім деңгейі, жұмыс тәжірибесі, дене күшінің дайындығы және денсаулық жағдайы бойынша талаптарға сай келуі тиіс.
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. іşe, әзірб. Recruіtment, қырғ. жалдоо, өзб. іshga qabul qіlіsh
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	кадрларды іріктеу
Ұсыныстар	кадрларды іріктеу

Кадрлық терезе / окно кадровое / kadrlyq tereze

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(франц. cadre - «жиектеме, жиек; жеке құрам») - Түсіру, көшіру, басып шығару және проекциялау кезінде бейненің көлемін шектейтін графикалық, кинотүсірілімдік, көшірме немесе проекциялық аппараттың фильм арнасындағы тіктөртбұрышты саңылауы.
Түркі тілдерінде қолданылуы	түрк. çerçeve penceresі, әзірб. frame pəncərə, қырғ. кадр терезе, өзб. ramka oyna
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы
Ұсыныстар	кадрлық терезе

Кассалық ордер / ордер кассовый / kassalyq order

Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып)	(нем. Order, фр. ordre‚ лат. ordo – (қатар‚ рет‚ бұйрық) + итал. cassa — «жәшік») – ақшаның кәсіпорын кассасына түскенін немесе оның нысаналы мақсатқа берілгенін растайтын құжаттар. Оларда толтыру үшін негіздеме, тіркелетін құжаттар атап көрсетіледі‚ ешқандай түзету мен өшіріп жазуға жол берілмейді. Ақшаның түсуі кіріс ордерімен рәсімделеді‚ онда сомасы‚ кімнен (не үшін) алынғаны және басқа деректер көрсетіледі; ақшаның берілуі – шығыс ордерімен рәсімделеді. Кассалық ордерлерге кассир қол қояды‚ жыл бойына хронологиялық тізбекпен нөмірленеді (кіріс және шығыс ордерлері бөлек-бөлек болады). Кассалық ордерлер мен оларға тіркелген құжаттар негізінде касса кітабына жазбалар жазылады. Барлық ордерлерді кассаға табысталғанға дейін бухгалтерия арнаулы журналда тіркейді
Түркі тілдерінде қолданылуы	Түрк. nakіt sіparіş, әзірб. cash sіfarіş, қырғ. накталай тартиби, өзб. pul tartіbі
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы	кассалық ордер
Ұсыныстар	кассалық ордер