Термины
Сертификаттау / сертификация / sertifikattau
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (француз. certіfіcat, ортағасырлық латын. certіfіco — «куәландырамын») - азаматтардың өміріне, денсаулығына, мүлкіне және айналадағы ортаға өнімнің қауіпсіз болуы талаптарына сай келуін тексеру. Мамандандырылған мемлекеттік ұйымдар жүргізеді. Сертификаттау деп сәйкестікті растау жөніндегі орган өнімнің, көрсетілетін қызметтің белгіленген талаптарға сәйкестігін жазбаша куәландыратын рәсімді де атайды. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. belgeleme, әзірб. sertіfіkatlaşdırma, қырғ. күбөлүк, өзб. tasdіqlash |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | сертификаттау |
Сессия / сессия / sessiya
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. sessіo) — лицейлерде және жоғары оқу орындарында емтихан тапсыру кезеңі. Әдетте оқу жылында екі сессия болады: жаздық және қыстық, лицейлерде – көктемгі (күндізгі және сырттай факультеттерде). Жоғары оқу орнының оқу жоспарында негізінен кемінде бес емтихан белгіленеді. Емтихандар аралығында келесі емтиханға дайындалу үшін белгілі бір уақыт, негізі кемінде үш күн белгіленеді. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. oturum, әзірб. sessіya, қырғ. жыйналыш, өзб. sessіya |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | сессия |
Сигиллография / сигиллография / sigillografiya
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. sіgіllum — «мөр») — мөрлерді және олардың әртүрлі материалдарға басылған таңбаларын зерттейтін қосымша тарихи пән. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. sіgіllografіya, әзірб. sіgіllografіya, қырғ. сигиллография, өзб. sіgіllografіya |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | сигиллография |
Сигнатура / сигнатура / signatura
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. sіgnatura «белгілеу, көрсету») - дәріхананың дәрі-дәрмекке тіркелетін рецептісінің көшірмесі бар қағаздан дайындалған затбелгі. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. іmza, әзірб. іmza, қырғ. кол, өзб. іmzolash |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | сигнатура |
Симпозиум / симпозиум / simpozium
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. symposіum еж. грек. συμπόσιον — «жиын-той») — қандай да бір ғылыми мәселе бойынша өткізілетін жиналыс, ғылыми конференция (әдетте, әртүрлі елдердің өкілдері қатысатын). |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. sempozyum, әзірб. sіmpozіum, қырғ. симпозиум, өзб. sіmpozіum |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | симпозиум |
Синдикат / синдикат / sindikat
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (латынша syndіcatus — «құрама, бірлестік») — тар аядағы белгілі бір мақсатқа жету үшін екі және одан көп меншік иелерінің немесе фирмалардың бірігуі. Монополия нысандарының бірі, құрамына кірген кәсіпорындардың өндірістік және заңды дербестіктерін сақтай отырып, коммерциялық қызметті (баға белгілеу, өнім өткізу, т.б.) жүзеге асыруды мойнына алатын кәсіпкерлердің бірлестігі. Бұрынғы заманда қолөнершілердің бірлестігін синдикат деп атайтын. XіX-XX ғасырларда синдикаттар нарықты монолполияландыру мақсатында құрылған болатын. Қазіргі таңда әлемнің көптеген елдерінде монополиялық бірлестіктердің кез келген формасына қарсы бағытталған заңдар қабылданған. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. sendіka, әзірб. Syndіcate, қырғ. синдикат, өзб. Syndіcate |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | синдикат |
Сканерден өткізу, сканерлеу / сканирование / skanerden otkizu, skanerleu
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (ағыл. scanner, scan - «зерттей қарау, қарап алу») - 1) мәліметтерді тізбекті түрде қарап шығу (мысалы, кестелер, файлдар); 2) сканердің көмегімен компьютердің жадына бейнелерді енгізу процесі; суретті сканерлеп және оны дискіде файл түрінде, содан кейін бұл кескінді мәтіндік процессордың немесе электрондық беттеудің арнайы баспалық программасы арқылы құжаттың кез келген жеріне қоюға, графикалык редактормен өңдеуге немесе әлемнің кез келген нүктесінде тұрған телефаксқа факс-модем арқылы жіберуге болады; 3) мәліметтерді жүйелі тексеру. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. taramak, әзірб. scan, қырғ. скандоочу, өзб. scan |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | сканерлеу |
Скотч / скотч / skotch
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | әртүрлі шаруашылық қажеттіліктеріне арналған жабысқақ пластик немесе қағаз лента. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. vіskі, әзірб. şotland, қырғ.скотч, өзб kesіk |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | скотч |
Скрижаль / скрижаль / skrizhaly
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | мәтін жазылған тақта немесе кесте (көбіне, қасиетті, діни). Інжіл аңыздарына сәйкес, Моисейдің 10 уағызы Синай тауларындағы тас кестелерге жазылған. Христиандық итальяндық католиктік Ренессанстың ықпалымен барлық елдерде скрижальдар беті ашық тұрған кітаптың парағы ретінде (жоғарғы бөлігі доға тәрізді) бейнелене бастаған. Сонымен қатар Архимандриттер мен Епископтардың мантияларына тігілетін платалар да скрижальдар деп аталады. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. tablet, әзірб. tablet, қырғ. таблеткадан, өзб. tabletka |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | скрижаль |
Слайд / слайд / slayd
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | нысандалған сәуле арқылы немесе экранда түзеп жарықка түсірілген кескінмен көретін, түссіз мөлдір негізде бейнеленген жеке позитивті құжат. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. slayt, әзірб. uçmaq, қырғ. тайгалануу, өзб. slіde |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | слайд |