Термины
Статистикалық деректер / статистические данные / statistikalyq derekter
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. status – «қалыпы, заңдық тұрғыдан алғанда заттың орналасуы») - нысандардың (бақылаулардың, жағдайлардың) және оларды сипаттайтын белгілердің (ауыспалы) жиынтығы. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. istatistik, әзірб. istatistik, қырғ.статистика, өзб. statistika |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | статистикалық деректер |
Ұсыныстар | статистикалық деректер |
Статистикалық есептілік / отчетность статистическая / statistikalyq eseptilik
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. status - қалыпы, заңдық тұрғыдан алғанда заттың орналасуы) - Тиісті органдардың кәсіпорындардан хабарланатын мәліметтердің ұсынылғанына және сенімділігіне жауапты тұлғалардың қолы қойылған, заң тәртібімен белгіленген есептік құжаттар (статистикалық есептер) түрінде өздеріне қажетті мәліметтер алатын мемлекеттік статистикалық қадағалау формасы. Мерзімділігі жағынан есептілік кезеңдік және бір мезгілдік болып екіге бөлінеді. Кезеңдік есептілік ағымдағы және жылдық болып екіге бөлінеді. Мемлекеттік есептілік электронды түрде және қағаз тасымалдаушысында ұсынылуы мүмкін. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. іstatіstіkі raporlar, әзірб. statіstіk hesabatlar, қырғ. статистикалык отчеттуулукту, өзб. statіstіk hіsobotlar |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | статистикалық есептілік |
Статистикалық кестелер / таблицы статистические / statistikalyq kesteler
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. tabula – «тақтай, тақта; кесте» + лат. status – «қалыпы, заңдық тұрғыдан алғанда заттың орналасуы»). Жинақтау және топтастыру нәтижелерін рәсімдеу құралы, сондай-ақ статистикалық мәліметтерді талдау және оны графикалық түрде көрсету құралы болып табылады. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. istatistik tabloları, әзірб. statistik cədvəllər, қырғ. статистикалык үстөл, өзб. statistik jadvallar |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | статистикалық кестелер |
Стеклография, әйнекке жазу / стеклография / steklografiya, aynekke zhazu
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (грек. grapho — «жазамын») - жалпақ басып шығару принциптерін пайдалану кезінде мәтінді және қарапайым суреттерді аз тиражбен көшіру тәсілі. Басып шығару формасы әйнек пластина негізінде дайындалады, оған алдымен топырақ салынады, содан кейін машина машинамен басу немесе арнайы қара сиямен сызылған түпнұсқа басылады. Басып шығару элементтер топырақ қабатының компоненттері мен түпнұсқа бояуды химиялық өзара әрекеттесуі нәтижесінде түзіледі. Стеклография технологиялық процестің қарапайымдылығымен ерекшеленеді. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. ışık baskısı, әзірб. collotype, қырғ. коллотипия, өзб. nur nashri texnikasi |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | әйнекке жазу |
Стела / стела / stela
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | ( еж. грек. στήλη «столб, свая» - «бағана, тірек») - ойып жазылған мәтіндері мен суреттері бар тас, мәрмәр, гранит немесе ағаш тақта (немесе баған). Жерлейтін немесе ескерткіш белгісі ретінде орнатылады. Көбіне баған немесе конус тәрізді болатын бағанға ұқсас ескерткішпен шатастыруға болмайды. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. dikili taş, әзірб. panosu, қырғ. чегилген, өзб. tikma |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | стела |
Степлер / степлер / stepler
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (ағылш. stapler, |
Түркі тілдерінде қолданылуы | ˈsteɪplə(r) |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | - «қапсырмалармен бекіту») - металл қапсырмалардың көмегімен қағаз парақтарын бекітуге арналған кеңсе құрылғысы. |
Ұсыныстар | түрк. zımba, әзірб. stapler, қырғ. степлер, өзб. stapler |
Стереография / стереография / stereografiya
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (грек. stereos – «тығыз, қатты» және grapho – «жазамын»). Қатты денелерді сала білу өнері; жазықтықта қатты денелерді сызу. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. stereografi, әзірб., қырғ. стереография, өзб |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | стереография |
Ұсыныстар | стереография |
Стипендия, шәкіртақы / стипендия / stipendiya, shakirtaqy
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. stipendium — «жалақы, марапаттау»). Оқу құны түріндегі тұрақсыз қаржылық көмек, кейде орта арнайы және жоғары оқу орындарының оқушыларына, сондай-ақ аспиранттар мен докторанттарға ай сайын берілетін жәрдемақы. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. burs, әзірб. təqaüd, қырғ. окумуштуулук, өзб. olimlik |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | стипендия |
Ұсыныстар | стипендия |
Стратегиялық жоспарлау / планирование стратегическое / strategiyalyq zhosparlau
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. planus — «тегіс, жазық»; → ағылш. plane, plain, нем. Plan және т.б. + көне.-грек. στρατηγία - «қолбасшы өнері») – басшы қабылдаған іс-әрекеттер мен шешімдер жиынтығы, ұйымның болашақта тиімді, ұтымды жұмыс жасау мақсатын қамтамасыз етуге қажетті ресурстарды белгілеу, анықтау, алу, оларды үнемді бөлу. Стратегиялық жоспарлау мемлекеттің дамуы үшін шешім қабылдауға қажетті құрал болып саналады. Оның басты міндеті – мемлекетте жаңадан енгізілген жоспарларды жеткілікті дәрежеде қамтамасыз ету. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | Түрк. stratejіk planlama, әзірб. stratejі planlaşdırma, қырғ. стратегиялык пландаштыруу, өзб. strategіk rejalashtіrіsh |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | стратегиялық жоспарлау |
Субвенция, мақсатты жәрдем / субвенция / subvenciya, maqsatty zhardem
Дефинициясы (түпкі тілде таңбалануы мен мағынасын көрсете отырып) | (лат. subvenіre – «көмекке келу‚ қол ұшын беру»). Жоғары деңгейдегі бюджеттен белгілі бір мерзімге және нақты мақсатқа бөлінетін ақшалай сома. Жергілікті өкімет органдарына немесе халық шаруашылығның жекелеген салаларына белгілі бір мақсат үшін берілетін мемлекеттік қаржы жәрдемі. Залалдарды жабу үшін және қайтарымсыз берілетін дотациядан өзгеше түрде субвенция – осы шарттар бұзылған жағдайда қайтару құқығымен бөлінетін мақсатты қаржыландыру. |
Түркі тілдерінде қолданылуы | түрк. sübvansiyon, әзірб. subvensiya, қырғ. субвенция, өзб. mablag |
Қолданыстағы заңнамадағы қолданысы | |
Ұсыныстар | субвенция |